Voor de beste ervaring schakelt u JavaScript in en gebruikt u een moderne browser!
Je gebruikt een niet-ondersteunde browser. Deze site kan er anders uitzien dan je verwacht.
In buurten die sterk veranderen, verdwijnt meer dan alleen baksteen en straatbeeld: ook het collectieve geheugen van de gemeenschap raakt versnipperd. De officiële geschiedschrijving laat veel verhalen onverteld, zeker die van bewoners zelf. Dat kan wijken kwetsbaar maken: als het verleden vergeten wordt, brokkelt ook saamhorigheid, betrokkenheid en weerbaarheid af. Het project Kattenburg Virtual Memories wil dat veranderen. Met ontwerp, technologie en betrokkenheid van bewoners maakt het project dat geheugen tastbaar, zichtbaar en inzetbaar richting de toekomst.

Het project start in de Amsterdamse wijk Kattenburg; een 17de-eeuwse wijk die in de jaren ’60 en ’70 ingrijpend is vernieuwd. Veel bewoners moesten vertrekken, het stratenplan veranderde en oude bedrijvigheid verdween. Nu, decennia later, volgt weer een herontwikkeling: het Kattenburgse Marineterrein zal een grote transformatie ondergaan.

Voordat de 20ste-eeuwse geschiedenis verdwijnt, verzamelen de onderzoekers herinneringen van (oud-)bewoners van Kattenburg en (oud-)medewerkers van het Marine Etablissement Amsterdam. Deze worden visueel gemaakt met een text-to-image GenAI-model. Denk aan AI-gegenereerde beelden, ontworpen op basis van interviews en straatgesprekken. Die beelden gebruiken de onderzoekers als documentatie, maar ook als mogelijke input in participatie.

De onderzoekers ontwikkelen een innovatieve methodiek om collectief geheugen zichtbaar en inzetbaar te maken in processen van stedelijke transformatie. Met visueel ontwerp, interviewtechnieken en digitale technologie documenteren en verbeelden ze herinneringen van bewoners uit buurten die in het verleden ingrijpend zijn veranderd. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor participatie, erfgoedbehoud en toekomstgericht sociaal ontwerp. Het project begint in Kattenburg, maar is opschaalbaar naar andere stedelijke contexten.