10 oktober 2023
Het Klimaatmuseum is een reizend popup-museum dat door middel van verbeeldingskracht de urgentie van de klimaatcrisis inzichtelijk wil maken. Volgens oprichter Laura van Rutten, alumnus van de master Publieksgeschiedenis van de UvA, is dat laatste hard nodig. ‘Dat klimaatverandering grote gevolgen heeft, weten we natuurlijk al langer dan vandaag – we kennen de feiten en weten wat de oorzaak is. Toch doen we veel te weinig om het probleem op te lossen. Blijkbaar hebben we aan feiten niet genoeg; we komen pas in beweging als iets ons raakt. Om dat te bereiken hebben we verbeelding en creativiteit nodig.’
Het museum werkt daarom vaak samen met kunstenaars en andere partners – in dit geval dus de Faculteit der Geesteswetenschappen – die nieuwe, verrassende perspectieven bieden op het klimaatprobleem. De samenwerking met de faculteit ontstond toen Van Rutten via het Humanities Venture Lab (zie kader) in contact kwam met UvA-docent Colin Sterling (Museumstudies), die zich in zijn onderwijs en onderzoek al langer bezighoudt met het onderwerp duurzaamheid.
Voor de faculteit is de samenwerking met het Klimaatmuseum een mooie manier om te laten zien op welke manieren medewerkers en studenten zich richten op de klimaatcrisis, zegt Sterling. ‘Het draait daarbij om kwesties en onderwerpen die al langer centraal staan in de kunsten en geesteswetenschappen, van ongelijkheid en onrechtvaardigheid tot de behoefte aan nieuwe culturele verbeelding.’
Van Rutten: ‘Door samen te werken met de UvA kunnen we het belangrijke onderzoek dat hier wordt gedaan op het gebied van duurzaamheid en klimaat aansprekend maken voor een breed publiek. De studenten gaan daar een grote rol in spelen: zij helpen mee aan het neerzetten van het popup-museum, zowel wat betreft inhoud als vorm.’
Het project biedt de studenten praktijkervaring in hoe ze verschillende doelgroepen kunnen betrekken bij complexe vraagstukken. Bij het samenstellen van de expositie gaan ze de klimaatcrisis vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines benaderen.
In de komende maanden staan bij verschillende opleidingen vakken op het programma waarin de studenten hiermee aan de slag gaan. Het eerste vak, The Climate Emergency van docent Geschiedenis Peter van Dam, is inmiddels van start gegaan. De studenten ontwikkelen er verschillende producten – denk bijvoorbeeld aan een podcast, poster of boekje – waarin ze het klimaatvraagstuk in historisch perspectief plaatsen. Sommige van die producten worden vervolgens onder begeleiding van het Klimaatmuseum verder ontwikkeld tot museuminstallaties die onderdeel worden van de tentoonstelling.
Ook studenten van andere opleidingen, waaronder Mediastudies en Museumstudies, zullen in de komende tijd een bijdrage leveren aan de multidisciplinaire tentoonstelling. Vanaf mei 2024 is de expositie te zien bij VOX-POP, de creative space van de Faculteit der Geesteswetenschappen.